Datering
Maker Simon Jordens

Plezierveldschuit

Plezierveldschuit uit Westfriesland. Dit scheepstype kwam aan het begin van de twintigste eeuw nog in groten getalen voor in Enkhuizen. De gegoede burgers trokken er in hun vrije tijd met hun gasten op uit, om te varen op de binnenwateren van West-Friesland. Door de betere verkeersmiddelen en het omzetten van weide in tuinbouwgrond raakte het scheepstype in onbruik. Al voor de tweede wereldoorlog waren de laatste scheepjes verdwenen. Alleen een modelletje in het stadhuis van Enkhuizen herinnerde nog aan de plezierveldschuiten uit het verleden. Daarom werd er een Comite veldschuit opgericht, dat voor de bouw van een reconstructie zorgde. Op 10 mei 1952 werd het scheepje overgedragen aan de Vereniging.

Gedetailleerde beschrijving

Een open zeil en roeischuit van het tweepuntertype. Vlak is lancetvormig en de zijde bestaat uit een deel. De stevens zijn recht. Voor en achter een stevenbord welke rond is afgewerkt. Het boeisel staat vertikaal en is vrij breed. Over boeisel een potdeksel. Boeisel heeft rood-wit-blauwe kralen. Er is een zwaardklos en een klamp. De bodem is gekespt. Over hele bodem een buikdenning. Voor is een kastje. De mastdoft heeft voor een vierkante koker. Direkt achter doft is een kistbank over de volle breedte, die met twee luiken wodt gesloten. In het midden staat een losse tafel met twee poten. Achter is een kastje met deksel. Er hangen twee zwaarden aan de schuit. Het roer is versierd met een mooie roerkop. Twee kloeten met flint en helt. De mast is strijkbaar, een sprietzeil en fok zij met de hand gemaakt. Het schip is gelakt en fraai geverfd.

Identificatie
Titel
Plezierveldschuit
Objectnummer
B000795
Objectcategorie
Vaartuigen
Objecttype
  • plezierveldschuit
    Westfriese veldschuit omgebouwd tot pleziervaartuig van gegoeden uit Enkhuizen voor tochtjes op vrije dagen; sommigen hadden een mast met tuig; verfraaid met een gebeeldhouwd roerkop en mastwortel maakte het tot een sierbootje; vaak was een bun ingebouwd om gevangen vis in te bewaren.
Werk
Breedte
173 cm
Hoogte
85 cm
Lengte
662 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. Simon Jordens (vervaardiger)
Datering
Materiaal
  • hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • ijzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • katoen
    Textiel gemaakt van katoenvezels. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • touw
    Een touw of koord is een middel om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen. In het laatste geval gebruikt men vaak een dikkere variant, kabel of zeel die bestaat uit ineengedraaide strengen. Dit zijn op hun beurt weer om elkaar heen gedraaide draden of vezels.Koord; bundel garen die eerst tot een draad gesponnen wordt, waarna meerdere draden tot een streng of kardeel worden geslagen. Meerdere kardelen bij elkaar vormen een touw.Zwaar koord, tenminste 6,35 mm in diameter, dat is gevormd door twee of meer strengen van natuur- of kunstvezel ineen te draaien. (Toegepaste Kunst Project, RKD)Een touw of koord is een middel om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen. In het laatste geval gebruikt men vaak een dikkere variant, kabel of zeel die bestaat uit ineengedraaide strengen. Dit zijn op hun beurt weer om elkaar heen gedraaide draden of vezels.
Aankoop & Licentie
Verworven
bruikleen 1 januari 1952
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Enkhuizen
  • West-Friesland
  • Enkhuizen