Datering
Maker

Kast

Deze kast kan gestaan hebben in een kantoor van een scheeps- kapitein of een walvisvaarder. Documenten, administratie, maar ook geld voor de maandlonen van de scheepsbemanning werden in deze kast bewaard. De benaming Ameland voor deze kastsoort heeft misschien te maken met de reders die in de 17de en 18de eeuw een extra kantoor op dit waddeneiland hadden.; De overslagplaats op Ameland zorgde ervoor dat zwaar beladen, diepliggende schepen niet beperkt werden door ondiepten in de Zuiderzee. Bij een bevroren Zuiderzee konden zij daar ook hun schepen in de winter blijven laden en lossen. De versiering van kolommen, rondbogen en ander houtsnijwerk is ontleend aan de Romeinse architectuur en ornamenten. Dit is typisch voor de renaissance kunst.

Gedetailleerde beschrijving

Zgn. 'Amelander kast' of kolommenkast bestaande uit boven- en onderkast. De voet met vooruitspringende sokkels van de kolommen. De halve kolommen lopen over de hoekstijlen vanaf de voet tot de architraaf van de kap door. Daartussen is de onderkast voorzien van een halve kolom die als slaglijst op de rechter deur is aangebracht. De bovenkast heeft een blind middenvlak met ter weerszijde een halve kolom, tussen de twee deuren. Tussen boven- en onderkast is een middelregel en de kast wordt bekroond door een hoge kap. De kast staat op drie blokvormige poten voor, ter hoogte van de sokkels. Twee uit de zijkant doorlopende stijlen vormen de achterpoten.; De zijkanten worden door geprofileerde stijlen en regels verdeeld in panelen met vlakke kussens. Decoratie: snijwerk; Het kapfries is onversierd. De bovendeuren zijn voorzien van een boog, rustend op Dorische pilasters met cannelures. De zwikken zijn opgevuld met bladranken en bloemen. Op het blinde middenvak is een halfronde nis gesuggereerd waarin een bloemvaas staat. Het gewelf van de nis is gevuld met een schelpvorm. Ter weerszijde van de bloemvaas is de datering aangebracht: '16' en '47'. De nis is omgeven door pilasters met krullen en een boog waarvan de zwikken zijn opgevuld met ranken. De onderdeuren hebben dezlefde decoratie als de bovendeuren, alleen zijn de pilasters voorzien van een voet versierd met een rozet binnen een vierkant vlak met gezande grond.; Op de middelregel hebben twee bolle steunstukken onder de mideenkolommen van de bovenkast dezelfde rozet-decoratie. Daartussen is boven de middenkolom van de onderkast een vrouwenkopje met lang golvend haar.; De voet is ongedecoreerd op een leeuwenmasker na op de sokkel van de middelstijl. De blokpoten zijn voorzien van een groot rozet op een rechthoekig vlak met gezande grond. De kolommen zijn allen hetzelfde gedecoreerd: bovenaan een Ionisch kapiteel, daar onder de hals, de schacht met cannelures, de schachtvoet voorzien van pijpcannelures en tussen schacht en schachtvoet een omsnoering en band met vlechtband-ornament.; Hang- en sluitwerk De deuren draaien op speunen. De sleutelgaten van de bovendeuren gaan schuil achter de binnenste pilasters, die weg te schuiven zijn. Het sleutelgat van de rechter onderdeur gaat op dezelfde wijze schuil achter de binnenste pilaster. De kast is voorzien van fraaie, opgenagelde sloten.; Binnenkant:; In de onderkast, die achter de voet doorloopt, zijn twee planken over de volle diepte van de kast. De bovenkast is achter de kolommen voorzien van een verticale verdeling, waardoor twee afzonderlijke kastjes zijn ontstaan.

Identificatie
Titel
Kast
Objectnummer
006262
Objectcategorie
Meubilair
Objecttype
  • kast (meubilair)
    Bergplaats, meestal afgesloten met een of meer deuren, losstaand of ingebouwd. (Haslinghuis)Meubelstuk om alle mogelijke zaken in op te bergen. Staat veelal op poten of een voetlijst, heeft een of meer deuren en aan de binnenzijde legplanken, laden of een kledingrek. Kasten in kerken en kloosters kunnen deel uitmaken van de kerk- of klooster-geschiedenis, vanwege functie en gebruik. (Religieus Erfgoedthesaurus)
Werk
Breedte
168.0 cm
Hoogte
205.0 cm
Diepte
72.5 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. ()
  2. ()
Datering
Materiaal
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)
Techniek
  • Gesneden
    Ergens met een scherp instrument een snede in aanbrengen, waardoor materiaal wordt verwijderd wordt of een voorwerp in stukken wordt gedeeld. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 6 januari 1958
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Ameland
  • Leeuwarden
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Picturae

Trefwoorden